Vücudun belirli bölgelerine iğne batırılarak kişinin tedavi edilmesini amaçlayan akupunktur tedavisi Geleneksel Çin tıbbında önemli bir yere sahiptir. Yaklaşık 3000 yıl önce Çin’de bulunan bu yöntem yünümüzde modern tedavilere ek olarak sıklıkla tercih edilmektedir. Bu yöntem doktor muayenesi doğrultusunda uygulanmalıdır. Hastalıkların tedavisinde tamamlayıcı tıp tedavi yöntemi olarak görülmektedir.
Dünya Sağlık Örgütü tarafından geleneksel tedavi yöntemlerinden biri olarak kabul edilen akupunktur dünyada birçok ülkede modern tedaviye ek olarak hastalıkların tedavisinde uygulanmaktadır. İğne batırılan noktalar vücudun enerji akışını dengelemekte ve tedavi edilmesi talep edilen hastalıklarda iyileştirici rol oynamaktadır.
Akupunktur nedir? | Akupunktur Tedavisi
Vücut üzerindeki belirlenen noktaların uyarılması için cilde çok ince uca sahip iğne batırılmasıdır. Latince kökenli olan acuapunctio kelimesinden dilimize çevrilen akupunktur “acua” ve “punctio” kelimelerinin birleşiminden oluşmuştur. Acua; iğne, punctio; batırmak anlamına gelmektedir.
Birçok hastalığın tedavisinde uzun yıllardan beri kullanılmakta ve başarı elde edilmektedir. Geleneksel Çin tıbbında sıklıkla başvurulan bu yöntemde vücuttaki enerji akışının denge kazanması sağlar. Bu denge kişinin kendi kendisini iyileştirme gücünü artırarak doğal bir tedavi imkânı sağlar.
Akupunktur Nasıl Bir Etki Oluşturur?
Vücudun belli bölgelerinde cilde uygulanan iğnelerin oluşturduğu etki tam olarak belirlenmemiştir. Yapılan son araştırmalar doğrultusunda akupunkturun beyne uyguladığı etki sonucunda kişi pozitif bir ruh haline sahip olurken ağrı oluşmasına engel olan hormonlar salgılanmaktadır. Halk dilinde mutluluk hormonu olarak bilinen endorfin ve serotonin içermektedir.
Deneysel çalışmalar doğrultusunda insan vücuduna uygulanan akupunktur tedavisi sırt ve eklem ağrılarına karşı iyileştirici etkiye sahiptir. ABD’de plasebo için yapılan araştırma ile akupunktur karşılaştırılmıştır. Sonuca göre; akupunkturun kronik ağrı tedavisinde daha etkili olduğu bulunmuştur. Tedavide rol oynayan etki mekanizmaları şu şekildedir:
- Kan damarlarının aktivasyonu
- Bağışıklığın güçlenmesi
- Kasların gevşemesi
- Hormon salınımı
- Sinir sisteminin uyarılması (endorfin gibi)
Akupunktur Tedavisi Nasıl Yapılır?
Tedavi öncesinde doktor ile yapıla görüşme doğrultusunda tedavisi talep edilen hastalığa göre tedavi planı oluşturulur ve iğnenin batırılacağı noktalar belirlenir. Tedavi şu şekilde uygulanır:
- Tedavi steril bir ortamda uygulanır. Tek kullanımlık sterilize edilmiş ince iğneler ile işlem yapılır.
- İşlem süresince yalnızca iğnelerin ilk batırıldığı aşamada hafif bir ağrı hissedilir.
- İğne batırıldıktan bir süre sonra hasta sıcaklık hissedebilir.
- İğneler batırıldıktan sonra ortalama 20-30 dakika deride kalır.
- Etki elde edilebilmesi için stimülasyon yöntemleri uygulanabilir. Bunlar; iğnenin ısıtılması, aşağı yukarı hareket edilmesi, bilinçaltının uyarılması olabilir.
Akupunktur noktaları vücutta farklı noktalara dağılmaktadır. Bulunduğu bölgeye göre değişiklik göstermektedir. Derinin 2-4 mm altında yer alır. Lazer akupunktur tedavisinde lazer ışığı cilde baskı uygulayarak uyarılmasını sağlamaktadır. Gerçek iğneler bulunmayan bu yöntem, iğneden rahatsız olan bireylere ve çocuklara uygulanmaktadır. Ağrısız ve acısız bir yöntemdir.
Akupunktur noktaları başka tedavi yöntemlerinde de kullanılmaktadır. Bunlardan biri akupresör yöntemidir. Belirlenen noktalara parmakla masaj yapılması ile enerjinin dağıtılması amaçlanır. Vücutta organlarla ilgisi olduğu düşünülen noktalara yapılan masaj ile tedaviye ihtiyaç duyulan organların rahatlaması sağlanır.
Vücut Akupunkturu Nedir? | Vücut Akupunktur Tedavisi
Vücutta birçok noktaya akupunktur uygulanmaktadır. Bu noktalar belli bölgelerde yer alır. Bunlar; baş, gövde, boyun, kollar ve bacaklardır. Akupunktur noktaları kişiye özel uygulanan ölçümler ile belirlenmektedir. Vücuttaki enerji akışının dengelenmesi ve nitelikli bir şekilde devam ederek beyne ulaşabilmesi için belirlenen noktalara iğne batırılmaktadır. Bu iğneler ile vücuda elektrik iletimi de yapılabilir.
Kulak Akupunkturu Nedir?
Kulak bölgesi vücudun aynası olarak kabul edilmekte ve mikrosistem olarak adlandırılmaktadır. Bu sebeple akupunktur tedavisinde sıklıkla tercih edilen bir bölgedir. Uygulanan iğneler vücuttaki sistem bozukluğunu tedavi ederken birçok organdaki hastalıklarda iyileştirici rol oynamaktadır. Kulak bölgesine; hormon bozuklukları ve ağrı tedavisi için iğne uygulanmaktadır.
Akupunktur hangi hastaların tedavisinde kullanılır?
Dünya Sağlık Örgütü (WHO) tarafından yayınlanan rapora göre akupunktur, 40 hastalığın tedavisinde kullanılabilir. Bu hastalıklar arasında en çok tercih edilenler şu şekildedir:
- Kadın hastalıkları ve doğum tedavisi
- Sigara bırakma (nikotin bağımlılığı)
- Zayıflama
- Psikiyatrik hastalıklar (depresyon vs.)
- Alerji tedavisi
- Baş ağrısı
- Migren
- Sindirim sistemi rahatsızlıkları
- Sırt ve eklem ağrıları
- Romatizma hastalıkları
- Solunum yolu hatalıkları (kronikleşen astım, bronşit)
Hamileliğin son haftalarında doğum sürecini kısaltmak amacı ile akupunktur tedavisi uygulanmaktadır. Bunun için doktor muayenesi ve onayı gerekmektedir.
Akupunktur ile Ağrı Tedavisi
Yapılan araştırmalar doğrultusunda akupunktur çeşitli ağrıların tedavi edilmesinde kullanılmaktadır. Doğum yapmayı kolaylaştıran bu tedavi kusma ve bulantı gibi rahatsızlıkları da azaltmaktadır.
Almanya’da yapılan bir araştırmaya göre akupunktur tedavisi ile;
- Dizde görülen osteoartritine bağlı ağrı
- Sırt ağrıları
- Baş ağrıları
- Boyun ağrıları gibi rahatsızlıkları önemli düzeyde azaltmıştır.
Aynı araştırmada gerilmeye bağlı görülen baş ağrısında ağrı hissedilen günler yarı yarıya azalmıştır. Birçok ağrıyı tedavi etme bakımından önemli bir tedavi yöntemi olan akupunkturun şu hastalıkları tedavi ettiğine dair kanıtlar bulunmaktadır:
- Tenisçi dirseği
- Alerjik astım-bronşit
- Fonksiyonel bağırsak ve mide problemleri
- Saman nezlesi
- Menstrüel kramp
Tedavi Öncesi Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar
- Tedavi için dikkat edilmesi gereken ilk unsur tedavinin uygulanabilmesi için tercih ettiğiniz kurumun Sağlık Bakanlığı’ndan ruhsat almış olmasıdır.
- Tedaviyi gerçekleştirecek doktorun tedaviyi gerçekleştirebilmesi için sertifikaya sahip olması gerekmektedir.
- Tedavi için prosedürde neler olduğu ve tedavi beklentilerinizi karşılayıp karşılamayacağını belirlemelisiniz. Örneğin; diz ağrısı için tercih ettiğiniz akupunktur tedavisini seçtiğiniz sağlık kuruluşunun uygulamaması.
- Tedaviye gelirken rahat giyinebileceğiniz, bol kıyafetler tercih etmelisiniz. İğne uçlarının doğru yerleştirilmesi bakımından önemlidir.
- İşlemden önce alkol ve sigarayı bırakmalısınız.
- Kafein içeren içecekleri tedaviden en az 2 saat önce tüketmeyi bırakmalısınız.
Akupunkturun Yan Etkileri Nelerdir?
Akupunktur tedavisi, uygulamaya ruhsatı olan sağlık kuruluşlarında uygulama yapabilme sertifikasına sahip doktorlar tarafından uygulanmaktadır. Alanında uzman bir hekimin tedaviyi uygulaması durumunda oluşabilecek ciddi yan etki ihtimali oldukça düşüktür. Genellikler iğnenin batırıldığı noktalarda hafif kanama ve hafif ağrı görülebilir.
Ciltteki sinirlerde oluşabilecek herhangi bir yan etkide ortalama 1 ay devam edecek ağrı oluşabilir. Bu komplikasyon işinde ehil olmayan kişiler tarafından, steril olmayan bir ortamda tedavi yapılırsa ortaya çıkabilir.
Akupunktur tedavisi modern tedaviye ek olarak uygulanan tamamlayıcı yöntemlerden biridir. Her tedavide olduğu gibi bu tedavi de bazı yan etkileri ve riskleri barındırmaktadır. Bunlar şu şekildedir:
- Mide bulantısı
- Baş dönmesi
- Deride dökülme
- İğne batırılan noktalarda morarma
- İğne yapılırken oluşan kanama ve ağrı
- Çok nadir de olsa enfeksiyon
- Alerjik reaksiyon
Nadir olarak meydana gelebilecek yan etkiler ise;
- Kan damarında ya da sinirlerde yaralanma
- İğne batırılırken kırılması durumunda oluşan komplikasyonlar
Akupunktur ile Zayıflama
Akupunktur tedavisi kilo vermek için sıklıkla tercih edilen geleneksel yöntemlerden biridir. Vücuda uyguladığı etki ile enerji akışını değiştirirken uyguladığı mekanizmalar ile kişini zayıflamasına yardımcı olmaktadır. Bu mekanizmalar şu şekilde sıralanabilir:
- İştahın azalması
- Beyinde açlığı kontrol eden merkezin bastırılması
- Stresin azaltılarak yeme bozukluklarını düzenlemesi
- Metabolizmanın hızlanması
Kilo almak Geleneksel Çin tıbbına göre vücudun dengesiz olmasından kaynaklanmaktadır. Kilo kaybı oluşması için hormonal bir işlev bozukluğu görülen vücudun bazı alanlarını hedef alır. Eski öğretilere göre vücutta dengesizliğe yol açtığı için hedef alınan noktalar; dalak, böbrek, tiroit bezleri ve karaciğerdir. Hormonların işlev bakımından bozuk olması da dengesizlik oluşturmaktadır.
Zayıflama için kulaktaki akupunktur noktaları uyarılmaktadır. Vücutta yağ fazlalığı oluşan her bölge için kulakta karşılığı olan nokta uyarılmaktadır. Kilo problemine eşlik eden bazı rahatsızlıklar da tedavi sürecine dahil edilmektedir. Bunlar; sırt ağrısı, gastrointestinal problemler, diz ekleminde kireçlenme gibidir. Hastanın rahatsızlık derecesine ve elde edilen bulgulara bakılarak akupunktur iğneleri kulakta 10 güne kadar kalabilir.
Kulağa batırılan iğneler şu etkileri oluşturmaktadır:
- Aşırı yeme isteğini ortadan kaldırır.
- Ödem ve toksinler vücuttan atılır.
- Açlık hissi ortadan kalkar.
- Metabolizmanın hızlanmasıyla yağ yakımı hızlanır.
- Yemek yerken tokluk hissi daha hızlı oluşur.
- Hastanın kendisini daha aktif, enerjik ve dengeli hissetmesini sağlar.
Akupunktur ve Diyet
Kilo almanın temel nedenlerinden biri dengesiz ve düzensiz beslenme biçimidir. Beslenme alışkanlıklarında yapılan yanlışlar zaman içerisinde alışkanlık haline gelir ve değiştirilmesi pek kolay değildir. Diyet yapılırken çeşitli sorunlar ortaya çıkabilir, bunlar diyeti bırakmaya neden olabilir. Bu şikayetler:
- Baş ağrısı
- Stres
- Sinirlilik hali
- Baş dönmesi
Yukarıdaki belirtiler görülmesi durumunda hastaya uygulanan akupunktur tedavisi ile kontrol altına alınabilir. Kişinin diyete uyum sağlaması için önemli bir katkı sağlayan tedavi mutluluk hormonunun salgılanmasını sağlayarak yemek yemeden de kişinin mutlu bir ruh haline sahip olmasını amaçlar. Metabolizmanın hızlanmasında etki göstererek kalori yakımını hızlandırır ve kilo verdirir.
Diyet yapan hastalarda; mide asidi azaltır, insülini düzeyini dengeler ve sindirim sistemini düzenler. Kilo verme sürecini sağlıklı bir şekilde gerçekleşmesi ve beklenen sonuçlara ulaşılabilmesi için egzersiz planı ve dengeli bir diyet programı uygulanmalıdır. Bu programın akupunktur tedavisi ile desteklenmesi sonuçların kalıcı olmasını sağlar. Böyle bir program ile kilonuzun %10’unu ortalama 2 ay içerisinde verebilirsiniz.
Sık Sorulan Sorular
Vücuttaki enerji akışının dengelenmesi bazı hastalıklar ve bu hastalıklara yol açan semptomların hafifletilmesi için akupunktur tedavisi uygulanmaktadır. Geleneksel bir yöntem olarak kullanılan tedavide hastanın vücudundaki bazı noktalara çok ince uçlara sahip iğneler sokulur.
Genel olarak her yaştan her bireye uygulanan tedavi hamile kadınlarda erken doğum gibi birçok olumsuz sonuca neden olabileceğinden hamile kadınlara uygulanmamaktadır. Bunun yanında kan sulandırıcı ilaç kullanan hastalarda akupunktur tedavisi riskli olabilir.
Akupunktur tedavisi ile ilgili genellikle endişe edilen ve merak edilen bir durumdur. Ağrısız olarak nitelendirilebilecek bir yöntemdir. Tedavide kullanan iğneler oldukça incedir. Hastalar işlem öncesine endişeli olsalar da genellikle iğneyi çok az hissetmektedir.
Uygulanan seansın yeterli olup olmadığı kişiden kişiye değişiklik göstermektedir. Genellikle 10-15 seans yeterli olsa da bazı hastalar tedaviye 3-5 seans sonrasında cevap verebilir. Bazı hastalarda ise daha fazla seans uygulanması gerekebilir. Kaçıncı seanstan sonra şifa bulunacağı hastaya göre değişiklik göstermektedir.
Akupunktur için ABD’de çalışmalar yapılmış bu çalışmalar doğrultusunda; diş ağrısı, kireçlenme, fibromiyalji, kronik bel ağrısı gibi semptomların hafiflediği belirtilmiştir. Akupunktur ayrıca bağımlılığı azaltmak, genel olarak iyi hissetmek ve yorgunluğu almak için faydalı olduğu kanıtlanmıştır.