Koltuk altı kararması, ciltte bulunan renk pigmentlerinin artması ile ortaya çıkan bir durumdur. Cilt vücuda göre daha koyu bir renk almaktadır. Oluşan koyu renkli cilt zamanla kişinin estetik açıdan rahatsız hissetmesi, kuruluk oluşması, kaşıntı ve hassasiyet gibi belirtiler gösterir.
Kararma eğer bir hastalık durumunda ortaya çıkmışsa cildin diğer bölgelerinde de renk değişimi görülebilir. Hormonal bozukluk, tip 2 diyabet, obezite ya da kanser gibi hastalıkların sekonderi olarak kararma oluşabilir.
Koltuk Altı Kararması Nedir?
Deride bulunan renk pigmentlerinin sayı olarak artması cildin normal renginden uzaklaşarak daha koyu bir renk alması koltuk altı kararması olarak adlandırılmaktadır. Koltuk altındaki koyu renkli görünüm bir hastalığa bağlı olarak gelişerek (sekonder) ortaya çıkmamışsa sağlık açısından herhangi bir probleme neden olmaz.
Koltuk altındaki renk değişimi genellikle kişinin estetik açıdan rahatsız hissetmesine neden olmaktadır. Havaların sıcak olduğu mevsimlerde kolu kısa kıyafetlerin tercih edilmesi ile kol altları görünür olmaktadır. Bu kıyafetler tercih edildiğinde koltuk altında kararma varsa kişi kendini özgüvensiz ve estetik açıdan kötü hissedebilir, utan duyabilir.
Koltuk Altı Kararması Bir Hastalık Belirtisi Midir?
Koltuk altının renk değiştirmesi genellikle herhangi bir hastalığın belirtisi değildir. Koltuk altının karararak renk değiştirmesi birçok sebeple ortaya çıkabilen bir durumdur. Bunlardan bazıları; şeker hastalığı, hormon düzensizliği, genetik olarak ailede görülmesi, kanser ya da bazı ilaçların kullanılması olabilir.
Kol altı kararması nadir bir cilt hastalığı olan akantozis nigrikans belirtilerinden biri olabilir. Bu hastalıkta vücutta kıvrım olan; kasık, koltuk altı, diz, dirsek gibi bölgelerin cilt renginde kararma meydana gelebilir. Akantozis nigrikans hastalığının diğer belirtileri arasında; kuru cilt, kötü koku, kaşıntı ce ciltte pürüzlü görünüm sayılabilir.
Koltuk Altı Kararması Nedenleri Nelerdir?
Koltuk altında kararma her yaştan her cinsten bireyde görülebilir. Çeşitli sebeplerle ortaya çıkabileceği gibi herhangi bir hastalığın belirtisi olarak da ciltte kararma meydana gelebilir. Hijyene dikkat edilmemesi, deodorant kullanımı, jilet kullanılması ve epilasyon aletlerinin cildi tahriş etmesine bağlı olarak ortaya çıkabilir.
Herhangi bir sağlık sorunu olup olmadığını belirleyebilmek için kişinin detaylı olarak muayene edilmesi gerekmektedir. Kararmaya neden olan faktörlerin belirlenmesi ile doğru tedavi yöntemi belirlenir. Bir tedavinin başarılı olabilmesi için altta yatan nedenlerin bilinmesi önemlidir. Koltuk altı kararmasına neden olabilecek faktörler şu şekildedir:
- Genetik Faktörler
Kişinin kol altının kararmasına neden olabilecek unsurlar kalıtsal olarak aile bireylerinden aktarılabilir. Hastanın ailesine ya da akrabalarında cilt koyulaşması yaşayan bireyler varsa kendinde de bu rahatsızlığın oluşma ihtimali yüksektir.
- Hormonal Bozukluklar
Hormonların dengesiz ve düzensiz salgılanmasına neden olan hastalıklar kişinin insülin seviyelerinde bozulmaya sebep olur. Bu bozulma kan şekeri seviyesinde düzensizliğe yol açar. İnsülinde görülen bozulmalar vücuttaki birçok organın ve dokunun olumsuz etkilenmesine yol açabilir. Bunlardan biri de cilt yapısıdır. Kol altında kararmaya neden olabildiği gibi; hipotiroidizm, polikistik over sendromu, cushing sendromu ve akromegali gibi hormon bozukluğuna bağlı oluşan hastalıklara sebep olabilir.
- İlaç Kullanımı
İnsülin-şeker seviyesinin olumsuz yönde değişmesi bazı ilaçların kullanımının sonucu olarak ortaya çıkabilir. Bir kişinin insülin seviyesi yüksek ise koltuk altındaki cildin kararmasına yol açabilir. İnsülin seviyesinin değişmesine sebep olan ilaçlardan bazıları şu şekildedir: büyüme hormonu kullanılması, niasin alımı, doğum kontrol hapları, steroid grubundaki ilaçlar (örneğin kortizon).
- Tip 2 Diyabet (İnsülin Direnci)
Tip 2 diyabet hastalarının organları ve dokuları genellikle insülinin oluşturduğu etkilere karşı dirence sahiptir. Direnç sebebiyle kan seviyesinin düşmesi için çalışan insülin başarılı olamaz ve kişinin kan şekerinde yükselmeye devam eder. Sonuç olarak da insülin direnci hastalığı oluşabilir. Diyabet hastalarının yaşadığı kan glikoz seviyesinin yükselmesinin etkilerinden biri de deri kararmasıdır.
- Kanser
Sindirim sistemi organlarında görülen kanser tipleri (kolon, karaciğer, mide vs.) ciltte koyulaşmaya sebep olabilir. Sindirim sisteminde görülen kanser hücreleri ve tümör büyüme faktörlerini etkileyerek seviyesini artırır. Ciltteki pigmentlerin büyüme faktöründen etkilenmesiyle hücre sayısında artış görülür. Bu da cilt tonunda kararma olarak ortaya çıkar.
- Obezite
İnsülin direncini etkileyen durumlardan biri de hastanın aşırı kiloya sahip olmasıdır. Vücuduna göre ideal olan kilodan fazlasına sahip olan kişilerin şeker hastası olma riski de artmaktadır. Diyabet hastalığı ve insülin direncinin tetiklenmesinin sonucu olarak koltuk altında kararma meydana gelebilir.
- Tahriş
Koltuk altını jilet ile sık tıraş etmek, aşırı terleme, deodorant kullanımı, koltuk altındaki kılların yolunması, epilasyon aletinin kullanılması gibi durumlar cildin tahriş olmasına ve zamanla bölgenin kararmasına yol açabilir.
Koltuk Altı Kararması Tedavi Edilebilir mi?
Koltuk altındaki cildin koyu bir renk alması tedavi edilebilen bir cilt rahatsızlığıdır. Tedavi sürecinin başarı ile tamamlanabilmesi için bu rahatsızlığa neden olabilecek faktörlerin detaylı olarak incelenmesi gerekmektedir.
- Elde edilen bulgular doğrultusunda kararma bir hastalığın belirtisi ise o hastalığın tedavi yöntemleri uygulanır.
- İlaç kullanımına bağlı olarak ortaya çıkmışsa, kullanılan ilaçların doz seviyeleri değiştirilebilir ya da ilaç kullanımına son verilebilir.
- Cildin tahriş olmasına bağlı olarak kararma oluşmuşsa kişinin yaşam tarzında ve kol altına yaptığı uygulamalarda değişiklik yapması gerekebilir.
Koltuk altı kararmasından şikayetçi olan bireylerin sağlık kuruluşlarındaki dermatoloji hekimlerine başvurması gerekmektedir. Yapılan tetkikler doğrultusunda; davranış değişiklikleri, obezite, insülin direnci gibi sorunlar cilt kararmasının da tedavisi olarak görülebilir.
Koltuk Altı Kararmasında Klinik Yöntemler
Koltuk altı kararması için klinik yöntemler de bulunmaktadır. Bunun için öncelikli olarak bir uzmana danışmalı ve onun görüşleri doğrultusunda tedavi yönteminizi belirlemelisiniz. Klinik yöntemlerden bazıları şu şekildedir:
- Deri yüzeyinin soyulması
- Kimyasal peeling
- Yağ lazer uygulaması ile peeling
- Fraksiyonel karbondioksit lazer
Kişinin cilt tipine göre uygulanan işlemler değişebilir. Her işlemin etkisi kişiden kişiye değiştiği için hastanın deri tipine en uygun yöntem uygulanmalıdır.
Koltuk Altındaki Kararmalara Ne İyi Gelir?
Sağlık açıdan önemli bir sorun olmasa da ciltte oluşan kararma kişinin estetik açıdan huzursuz ve özgüvensiz hissetmesine yol açabilir. Bu durumdan şikayetçi olan bireylerin uzman bir hekim tarafından muayene edilmesi gerekmektedir. Kararmaya neden olan sebeplerin detaylı olarak tetkik edilmesi tedavide uygulanacak yöntemin belirlenmesi bakımından oldukça önemlidir.
Koltuk altı kararmasına iyi gelebilecek bazı uygulamalar şu şekildedir:
- Nemlendirmek: Koltuk altındaki kılları temizlemek amacıyla uygulanan yöntemler zamanla cildin tahriş olmasına neden olabilir. Ciltteki tahrişin azaltılması için losyon, nemlendirici krem kullanmak önerilebilir. Kullanılan ürünlerin doğal olması, kimyasal madde içermemesi ve kokusuz olması tercih edilmelidir. Bu uygulama kararma probleminin azalmasına yardımcı olabilir.
- Bitkisel Kürler Uygulamak: Uzman hekim tavsiyesi ile kullanılabilecek bitkisel kürler cilt yüzeyine uygulanabildiği gibi oral olarak da alınabilir. Cilt renginin açılmasına yardımcı olması sebebiyle tercih edilmektedir. Kür içeriğinde bulunanlar genellikle; patates, zerdeçal, limon suyu, yumurta ve salatalık gibi kolay temin edilebilen ürünlerdir.
- Lazer Tedavisi: Klinik tedavi yöntemlerinden biri olarak koltuk altına uygulanması durumunda renkte açılma görülebilir. Koltuk altı kararması zamanla cildin kalınlaşmasına da yol açabilir. Oluşan kalın cildin inceltilmesi ile daha açık renkli bir cilde ulaşılabilir. Lazer tedavisi kıllarda azalmayı da sağlayacağı için tüy temizlerken oluşan cilt tahrişinin de önüne geçilmiş olur.
- Tıraştan Uzak Durmak: Koltuk altının tahriş edilmesi deride kararmaya yol açmaktadır. Tıraş ile alınan kıllar zamanla kalınlaşır ve sertleşir. Bu da koyu bir görüntü oluşmasına yol açar. Kılların kalınlaşmaması için kıl köklerinin temizlendiği ağda uygulamasının tercih edilmesi doğru olacaktır.
- Deodorant Kullanımını Azaltmak: Ter kokusunun önlenmesi için kullanılan deodorant gibi ürünler genellikle kimyasal madde içermektedir. Bu maddeler deriye uygulandığında koltuk altını tahriş etmektedir. Cilt kararması tahrişe sekonder olarak ortaya çıkar. Bunun oluşmaması için roll-on ve deodorant kullanımını azaltmak mümkünse kullanmamak daha faydalıdır. Kimyasal madde içeren ürünler yerine doğal ürünler tercih edilebilir.
Koltuk Altlarındaki Kararma Engellenebilir mi?
Koltuk altının kararmasını engellemek için uygulanan birçok yöntem bulunmaktadır. Bu yöntemler kişiden kişiye değişiklik göstermektedir. Öncelikle cildin kararmasına neden olan faktörlerin detaylı olarak incelenmesi ve sebebinin bulunması gerekmektedir. Kararmaya neden olan faktörlerin incelenmesi ve tedavi yönteminin belirlenmesi için bir uzmana başvurulmalıdır.
Örneğin; terlemeye bağlı olarak oluşan kararmada hijyene dikkat edilmelidir. Koltuk altında kararma olmayan fakat böyle bir ihtimalin oluşmasını engellemek isteyen bireyler güneşe çıkarken güneş kremi kullanabilir. Kıl alma uygulamasına yanlış teknik de kararmaya neden olabilir. Kıllar çıkış yönünün tersine alınmalı, tıraş gibi yöntemlerden uzak durmalıdır.
Sık Sorulan Sorular
Diz, kasık, boyun, koltuk altı gibi kıvrımlı olan bölgelerde birçok sebepten dolayı cilt renginde koyulaşma oluşabilir. Bu kararmanın genel olarak ciddi bir sebebi olmasa da bazı hastalıklarda sekonder olabilir. Bunun için bir dermatoloji uzmanına başvurulması ve detaylı araştırma yapılması gerekir.
İnsanlar genellikle koltuk altlarında oluşan kararmayı fazla terlemeyle ilişkilendirmektedir. Koltuk altı temizliğinde uygulanan yanlış teknikler cildin kararmasına neden olur. Bunlara; ağda kullanımı, jiletler, epilasyon aletleri ve deodorant kullanımı örnek olarak gösterilebilir. Bu ürünlerin yanı sıra genetik olarak da koltuk altında kararma oluşabilir.
Daha beyaz koltuk altına sahip olabilmek limon ile mümkündür. Limon içeriğinde bulunan asit ile kararmayı ortadan kaldırabilir. Yuvarlak kesilmiş limonları 1-2 dakika beklettikten sonra cildi durulayabilirsiniz. Limon aynı zamanda koku oluşumuna neden olan bakterileri öldürür.
Patates, salatalık, limon, karbonat, pirin gibi bitkisel ürünlerden oluşan bir kür hazırlayabilir cildinize uygulayabilirsiniz. Koltuk altı kararmasını engellemesi ya da rengini açması için tuz ve limonu karıştırarak uygulayabilirsiniz. Bu uygulama hem kılların geç çıkmasını hem de cildin beyazlamasını sağlar.
Düzenli olarak duş almak, cildin temiz kalmasını sağlar ve ter kokusunun oluşmasına engel olur. Koltuk altı temizleme için en önemli madde hijyendir.