Retinol yaşlanma karşıtı ile ilgili sorunların çözümünde başvurulan maddelerden biridir, cilt bakımında sıklıkla kullanılmaktadır. Yaşlılık insanlığın hep çözüm aradığı bir sorun olarak hep gündemde olan bir konudur.
Yaşlılığın belirtilerinin azaltılması ciltteki deformasyonunun tedavi edilmesi için uygulanan pek çok yöntem bulunmaktadır. Cilt için kullanılan serum gibi ürünler bu sorunların çözümünde yararlı olabilir. Yaşlılık karşıtı olarak bilinen anti-aging ürünlerin içerisinde genellikle retinol bulunur.
Retinol Nedir?
Retinol, A vitaminin özelliklerine göre farklılaşan türlerinden biridir. Cilt bakımı ile ilgili olarak son yılların gündem konularından biridir. Deforme hücrelerin onarılması ve yenilenmesi bakımından işlevsel bir etkiye sahiptir ve keratinin sentezlenmesinde de rol oynar. Asitten elde edilen bu vitamin türü, anti-aging ürünlerinin içinde sıklıkla kullanılmaktadır.
Vücuttaki A vitamini düzeylerindeki eksikliklerin giderilerek epidermal bir yenilenme süreci başlatması bakımından önemli bir role sahiptir. Vücutta bu sebeple yaşanan eksikliğe bağlı olarak problem yaşayanlar, bir uzmana danışarak retinol içerikli ürünler kullanabilir. Bu türdeki vitamin kolajen ve elastin proteinlerin üretimine destek olduğu için cilt bakımı sorunlarının çözümünde sıklıkla başvurulur. Yaşlılık etkisini ortadan kaldırmak ve genç bir görünüme kavuşmak isteyen bireyler içeriğinde retinol bulunan yüz kremi gibi cilt bakım ürünlerini kullanabilir.
Cilt Bakımında Retinol Ne İşe Yarar?
Cilt bakımında başta akne tedavisinde kullanılır. Cildin genç görünmesini amaçlayan, elastin proteinlerini ve kolajenin güçlenmesini sağlayan bir vitamindir. Epidermis tabakasındaki yenilenme işleminde etken madde olarak kullanılır. Vücutta eksik olan A vitaminini takviye etmekte de kullanılmaktadır. Hücre yapısının desteklenmesini sağlayarak sağlıklı hücre üretimini artırır.
- Sebumun dengeli bir şekilde üretilmesini sağlayarak akne sorununu çözer. Cilt kırışıklıklarını ve yaşlanma belirtilerini önleyen işleve sahiptir.
- Stratum Corneum olarak adlandırılan epidermisin en üst tabakasının canlı ve sağlı bir görünüme kavuşmasını sağlar.
- Cilde uygulanan ürünler içerisinde retinol ölü hücrelerin ortadan kaldırılması için çalışmaz. Cildin en dış tabakasını (epidermis) geçerek dermis tabakasına etki eder.
- Dermis tabakasında bulunan serbest radikallerin ortadan kaldırılmasına yardımcı olur.
- Elastin ve kolajen proteinlerinin üretimine destek olarak dolgunlaştırıcı bir etki oluşturur. Genişleyen gözenekler, kırışıklıklar ve ince çizgilerde etki ederek bu görüntünün azalmasını sağlar.
- Akne izinde ve akne oluşumunun tedavisinde kullanılaır. Şiddetli lezyonlar görülmesi durumunda yeterli olmayabilir. Cildinde ciddi lezyonlar bulunan, akne sorunundan şikayetçi olan bireyler bir hekime başvurarak retinoid ile birlikte başka ilaçlar kullanır.
- Cilt tonunun eşitlenmesi, dokunun iyileştirilmesi ve cilt yüzeyinin soyulması gibi işlevleri de bulunmaktadır.
Retinol Kullanımının Cilde Faydaları Nelerdir?
A vitaminin bir türevi olan retinol, başta gençleştirici etkisi olmak üzere birçok faydası bulunmaktadır. Bir hekim tarafından tavsiye edilmesi ve kullanırken hastanın kontrol altında tutulması durumunda herhangi bir yan etki oluşumu gözlemlenmez. Bilinçsiz kullanılması durumunda bazı reaksiyonlar oluşabilir.
Göz kremleri gibi ürünler bilinçsiz kullanıma örnek olarak gösterilebilir. Konu retinolün zararlarını içermese de bilinçsiz ve dengesiz kullanımı uygulama yapılan bölgenin soyulmasına ya da kızarmasına neden olabilir. Serum ve krem formunda kullanılan retinolün vücutta fayda sağlayabilmesi için kontrollü kullanılması önemlidir. Retinolün faydaları şu şekildedir:
- Yaşlanmaya bağlı olarak oluşan cilt lekelerinin azalmasına yardımcı olur.
- Ciltteki renk tonu eşitsizliğini ortadan kaldırır. Cilt tonunu dengeler.
- Deforme olan cildin onarılması için hücre yenilenmesine destek olur.
- Dermis tabakasına etki ederek serbest radikallerin verdiği zararları engeller.
- Cilt kırışıklıklarının ve ince çizgilerin azalmasını, kaybolmasını sağlar.
- Akne oluşumunu engellemede ve izlerinin giderilmesinde kullanılır.
- Sebum üretimini dengeleyerek cildi yeniler.
- Keratozis pilaris hastalığının semptomlarının tedavisinde kullanılır. Şişlik ve cilt pürüzlerini tedavi eder.
- Retinol, kolajen sentezlenmesine yardım ederek epidermis tabakasını güçlendirir ve kalınlaştırır. Böylelikle cilt dışarıdan gelebilecek stres faktörlerine karşı korunur.
- Gözenekleri sıkılaştırır ve yara izlerini tedavi eder.
Retinolün Kullanımı Akne Tedavisinde İşe Yarar Mı?
Akne tedavisinde kullanılan maddelerin başında gelir. Akne oluşumuna engel olur. Cildin sebum üretimini engelleyerek gözeneklerin sıkılaşmasını sağlar, tıkanmasına engel olur. Cildin parlak görünmesini sağlayarak genç ve sağlı görünmesine yardımcı olur. Cildinde parlama, aşırı yağlanma ve akne problemi gibi sorunlardan şikayetçi olanlar serum formunda da kullanabilir.
Retinolün zararları var mı?
Güçlü bir asit olan retinol, cilde birebir zarar veren bir vitamin değildir. Cilde faydaları bakımından güçlü bir içerik olsa da bazı ciltlerde yan etki oluşmasına sebep olabilir. Bazı bireylerin cildinde hassaslaşma ve kuruluk oluşmasına yol açabilir. Bu sebeple doktor kontrolü ile dikkatli bir şekilde kullanılması gerekir. Kullanımda cilt yavaş yavaş alıştırılmalıdır. Kullanım dozu düşükten, olması gereken doza çıkarılabilir.
Retinol Nelerde Bulunur?
A vitamini içeren gıdaların tüketilmesi ile vücudun ihtiyacı olan retinol miktarı karşılanabilir. A vitamini iki farklı şekilde doğada bulunur. Bunlar; beta-karoten ve retinoldür. İçeriğinde retinol bulunan besinler; balık, et, tavuk, süt ve sür ürünleridir. Genellikle hayvansal gıdaların içeriğinde bulunur. Bu gıdalardan alınan oranın vücuda faydalı olabilmesi için kontrollü tüketilmesi önemlidir.
Beta-karotenin retinolle ilgisi olmadığını düşünmek bu bakımdan yanıltıcı olacaktır. Beta-karoten içerikli gıdaların tüketiminde vücutta emilerek retinole dönüştürülmektedir. Yani bu bakımdan beta-karoten içeren sebzelerin tüketimi hayvansal gıdaların tüketilmesi gibi oldukça önemlidir. Bu sebze meyvelere örnek olarak; greyfurt, kavun, kabak, domates, biber, havuç, papaya, mango, ıspanak ve lahana gösterilebilir.
Ciltte Retinol Nasıl Kullanılır?
Vücuda gıda tüketilmesi haricinde ilaç kullanımı ile de temin edilebilir. Dikkat edilmesi gereken husus ise; diğer maddelerle etkileşimi güçlü ve agresif bir yapıda olan bu bileşeni yalnızca ciltte bakım ürünleri ile kullanılması tavsiye edilir. İçeriğinde retinol bulunan krem ve serum gibi ürünler cilt kullanımında emilerek retinoik asit formunu almaktadır. Yani ürünün kullanımından beklenen fayda etki etmeye başlar.
- Retinol içeren ürünler, diğer yaşlanma karşıtı ürünler gibi 30’lu yaşlardan sonra kullanılması tavsiye edilmektedir. Bu kullanımda belirleyici olan faktörlerden biri de gün içerisindeki kullanılacak zaman dilimidir.
- Hücre yenilenmesi gece aktif hale gelmektedir. Bu ürünlerin gece kullanılması daha etkili sonuçlar elde edilmesini sağlar.
- Gündüz kullanımının tavsiye edilmeme sebebi retinolün güneşle etkileşim halinde olan bir madde olmasından dolayıdır. Etkileşim cilde zarar vererek leke oluşmasına yol açabilir.
- AHA ve BHA gibi asit içerikli ürünlerin retinol ile birlikte kullanılması tavsiye edilmemektedir. Günlük bakımınıza dahil etmeniz ve başarılı sonuçlar elde edebilmeniz için bir dermatoloğa danışmanız önemlidir.
- Kullanmadan önce cildinizi yıkamalı, 30-40 dk kurumasını bekledikten sonra gözlerinize temas ettirmeden azar azar uygulamalısınız.
- Serum ya da gece kremi kullanıyorsanız retinol uygulamasından sonra kullanabilirsiniz. Böylelikle cildinizin nemlenmesini sağlamış olursunuz.
- Retinol kullanımı cildin güneş ışınlarına karşı hassaslaşmasına sebep olabileceği için muhakkak güneş kremi kullanmalısınız.
Cilt Bakımında Retinol Kullanırken Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar
İçeriğinde retinol bulunan ürünler bir uzman tavsiyesi doğrultusunda kullanılmalıdır. Kullanımı konusunda dikkatli ve hassas olunması gereken bir maddedir.
- İçeriğinde A vitamini bulunan bir ürün kullanmayı tercih ediyorsanız bununla birlikte güneş koruyucu krem kullanmanız önemlidir.
- Kullanımdan önce cildinizi nemlendirmeniz etki düzeyini artırır, cildin nem kaybını önler ve olası bir çatlak oluşumuna karşı önlem alınır.
- Cilde bu özelliklerdeki ürünü kullanırken vücuda antioksidan alınması önemlidir. Böylelikle epidermisin çevresel faktörlere bağlı olarak aldığı zarar minimum düzeye indirilebilir.
- Retinol katkılı ürünleri ışık ile temas etmesi engellenmelidir. Ambalajlanarak ışıktan uzak bir alanda korumalısınız. Işık ile temas etmesi etkisini kaybetmesine sebep olabilir.
- Ürünlerin hava almaması da dikkat edilmesi gereken bir diğer husustur. Ürünler arasında tercih yaparken basmalı ya da sıkmalı bir tüpün içerisinde olması kullanım açısından kolaylık sağlayabilir.
Yan Etkileri Nelerdir?
kullanıma başlayan bireyler; ciltte kuruluk ve tahriş oluşması başta olmak üzere bazı yan etkilerle karşılaşabilir. Kullanımı sırasında da bazı yan etkilerin oluşması mümkündür. Olası yan etkilerin azaltılması amacıyla birkaç günde bir kullanarak cildinizin ürünü tolere etme düzeyini gözlemleyebilirsiniz. Bunun için dozları yavaş yavaş artırmanız tavsiye edilmektedir.
İçeriğinde retinol bulunan ürünlerin konsantrasyonu ve dozuna göre gelişebilecek yan etkiler şu şekildedir:
- Pullanma
- Kızarıklık
- Ciltte aşırı kuruluk
- Kaşıntı
Çok nadir olarak açığa çıkan genellikle retinol kullananların yaklaşık %10’unda görülen ciddi komplikasyonlar şu şekilde sıralanabilir:
- Cildin güneş ışınlarına karşı hassasiyet oluşturması
- Aknelerde ve egzamada yanma hissi
- Ciltte oluşan kabarıklıklar ve batma hissi
İçeriğinde retinol bulunan birden fazla ürün kullanılması durumunda olası yan etkiler artabilir. Akne karşıtı veya yaşlanma karşıtı ürünleri birlikte kullanıyorsanız içeriğinde retinol bulunup bulunmadığına dikkat etmelisiniz.
Doktor kontrolü olmada kullanılan ürünlerin kullanım sıklığının artırılması halinde bazı yan etkiler oluşabilir. Böyle bir kullanım tercih etmeniz durumunda uygulanan bölgede; soyulma, pullanma ve kuruluk gibi yan etkiler meydana gelebilir.
Kimler Retinol Kullanamaz?
Bir vitamin olarak retinol neredeyse tüm cilt tipleri üzerinde etkili olsa da bazı ciltlerin kullanımına uygun olmayabilir. Örnek olarak; gül hastalığına sahip bireylerde cilt hassasiyeti problemi yaşanmaktadır. Bu kişilerin kullanması durumunda cildi tolere etmeyebilir ve olumsuz yönde etkilenmesine sebep olabilir.
Güneş ışığı altında çalışan ya da uzun süre maruz kalan bireylerin güneş ışınlarına karşı koruma sağlamamaları durumunda retinol kullanmaları önerilmemektedir. Cildin güneşe karşı hassasiyet geliştirmesi ihtimali olduğu için açık havaya çıkarken, güneşli olmasa bile her gün güneş kremi kullanmalısınız. Güneş kreminin en az SPF 30 olmasına dikkat etmelisiniz.
Emzirme ve hamilelik döneminde olan kadınlarında retinol kullanması tavsiye edilmemektedir. Bu dönemlerde olan bireyin bir dermatoloğa danışmadan retinol içerikli ürün kullanması önerilmemektedir.
Sık Sorulan Sorular
Retinol, A vitamini’nin bir türevidir. Cildin daha genç, sağlıklı ve pürüzsüz bakımlarına yardımcı olmak için kullanılan bir cilt bakımı şeklidir. Retinol, kolajen üretimini arttırarak hücrelerini daha sıkı ve elastik olmasına yardımcı olur. Ayrıca, ciltteki farklılıkların, lekelerin ve sivilcelerin azaltılmasına da yardımcı olabilir.
Cilt sağlığı için faydalı olduklarından, pek çok kozmetik üründe kullanılır. Ancak, retinol içerdiği yanı sıra, , doğrudan gıdalar yoluyla almak da mümkündür. Özellikle A vitamini değerleri zenginlikleri, retinol içerir.
Genellikle normal, kuru ve karma cilt tipleri için uygundur. Ancak, civciv hassas olan etkileri ve akne sorunu yaşayan retinol kullanımı önerilmeyebilir. Ayrıca, ciltte aşırı kuru ve pul pul dökülen bölgeler varsa, retinol kullanılmadan önce ciltlerin güçlendirilmesi önerilir.
Bazı cilt yazıları için uygun olamama ve bazı cilt sorunlarıyla mücadele eden kişiler için de önerilmez. Özellikle hassas ciltler için retinol, ciltte tahrişe ve kızarıklığa neden olabilir. Hamile kadınlar ve emziren anneler tarafından kullanılmamalıdır. Ayrıca, ciltte açık yaralar veya kesikler varsa, tedavi önerilmez.
Uygulama genellikle bir krem veya serum şeklinde yapılır. Uygulamanın süresi, kişinin cilt tipi, sorunu ciddiyetine ve kullanılan ürüne bağlı olarak değişir. Genellikle, birkaç hafta veya aylık düzenli kullanımın ardından sonuç vermeye başlar. Ancak, tam sonuçlar için, birkaç ay boyunca devam ettirilmesi gerekebilecektir.