EOS eozinofil, bağışıklık sisteminin güçlü olmasında önemli bir görevi olan beyaz kan hücrelerinden biridir. Bu hücreler aynı zamanda alerjik hastalıklarla da yakından ilişkilidir. Vücuda giren; virüs, hastalıklar ve bakterilere karşı direnç gösterebilmek için bağışıklık sistemi beyaz kan hücresi üretmektedir.

EOS eozinofil olarak adlandırılan, kemik iliğinde üretilen beyaz kan hücreleri pek çok türe sahiptir. Bu türler özellikleri ve görevlerine bağlı olarak farklılaşmaktadır. Beyaz kan hücreleri farklı zaman sürelerinde yenilenmektedir. Bağışıklık sistemi sürekli olarak ömrü biten hücrelerin yerine yenilerini üretir. 

Hastalıkların araştırılmasına yönelik yapılan kan testinde tam kan sayımına yani hemograma bakılırken eozinofiller de araştırılmaktadır. Eozinofil seviyesinin anormal düzeyde olması vücutta bulunan enfeksiyonun belirtisidir. Olması gereken değer aralıkları içerisinde olmadığı durumlarda hekime danışılması önemlidir.

EOS Eozinofil Nedir?

Vücuttaki rolleri tam olarak tanımlanamayan eozinofiller, beyaz kan hücrelerinin (lökosit) türlerinden biridir. Bağışıklık sisteminin güçlü olabilmesi için beyaz kan hücreleri oldukça önemlidir. Enfeksiyona ya da alerjik reaksiyona bağlı gelişen hastalıklarda EOS seviyesinin arttığı gözlemlenmiştir. Parazitlerin bazı türlerine karşı vücudu savunurken, enfeksiyon hastalıklarına karşı savaşır. 

EOS seviyesinin artarak normal seviyesini aşması “Eozinofili” olarak tanımlanmaktadır. Bu artış, vücut dokularının hasar görmesine neden olur. Dokularda iltihaplanma, kanda enfeksiyon göstergesi olarak karşımıza çıkmaktadır. Otoimmün hastalıklar ya da kronik alerjilere bağlı olarak hücreleri artış göstermesi halinde hastaya kortikosteroidler uygulanabilir.

Eozinofiller üzerine yapılan araştırmalar sonucunda vücutta pek çok role sahip olduğu ortaya çıkmıştır. Eozinofiller vücutta çalışan her sistemde etkin rol oynamaktadır. Alerji, astım ve egzama gibi durumlarda etkilidir. Vücudu istila eden parazit, bakteri gibi mikropları yok eder. Yetişkin bir bireyde 1 mikrolitrede eozinofil hücresi 500’den küçük olmalıdır. Bu seviye çocuklarda yaşına göre değişiklik göstermektedir.

EOS Eozinofil Değeri Kaç Olmalıdır?

EOS eozinofil değerinin referans aralığı her laboratuvarda farklı olabilir. Bu nedenle yapılan laboratuvara göre olması gereken EOS aralığı değişiklik gösterir. Genel olarak belirlenen yaklaşık aralıklar ise şu şekildedir;

  •  <500 hücre/mCL, normal eozinofil
  • 500-1000 hücre/mCL orta eozinofil
  • 1500-5000 hücre/mCL orta yüksek eozinofil
  • 5000> hücre/mCL yüksek eozinofil (Tehlikeli olan yüksekliktir)

Eozinofil seviyelerinin yükselmesi veya düşmesi, bazı sağlık sorunlarına işaret etmektedir. Örneğin, eozinofili olarak adlandırılan yüksek eozinofil seviyeleri, allerjik reaksiyonlar, parazit enfeksiyonları, bazı inflamatuar hastalıklar gibi durumlarla ilişkilendirilebilir. Düşük eozinofil seviyeleri ise bazı bağışıklık sistemi bozuklukları gibi durumlarda ortaya çıkabilir.

EOS eozinofillerin işlevleri ve önemli rolüne rağmen, eozinofil seviyelerindeki değişiklikler her zaman bir hastalığın işareti olmayabilir. Tanı ve tedavi için uzman doktorunuzla görüşmeniz uygun teşhisi sağlayabilecektir.

EOS Eozinofil Değeri Neden Yükselir?

EOS eozinofil seviyesinin yükselmesinin nedeni; kemik iliğinin çok fazla hücre üretmesi ya da vücutta bir bölgede eozinofil toplanmasıdır. Kandaki miktarı pek çok nedene bağlı olarak artış gösterebilir. Sıklıkla görülen artış nedenleri şu şekilde sıralanabilir:

  • Toksinler, endokrinde bozukluk
  • Mantar ve parazit oluşmasına bağlı gelişen hastalıklar
  • Tümör ve otoimmün bozukluklar
  • Alerjik reaksiyonlar
  • Cilt hastalıkları (egzama vb.)
  • Enfeksiyon hastalıkları, astım
  • Çölyak ve Crohn hastalığı
  • Kullanılan ilaçların yan etki yapması

EOS eozinofil artışı olması durumunda tetkikler yapılırken ve sonuç değerlendirme aşamasında detaylı olarak inceleme yapılmalıdır. EOS seviyesinin normalden yüksek bir seviyede olması farklı hastalıklarda tetikleyici rol oynayabilir. Buna örnek olarak bağışıklık sisteminin zayıflaması, vücuttaki dokuların hasar görmesi örnek olarak gösterilebilir.

 

EOS Eozinofil Tedavisi

 

EOS Eozinofil Değeri Neden Düşer?

EOS eozinofil değerinin düşmesinin herhangi bir anlamı olmasa da düşük seviyede olması bireyin sağlıklı olması için istenen bir durumdur. Farklı hekimler tarafından olumsuz olarak değerlendirilen eozinofil düşüklüğü eozinopeni olarak tanımlanmaktadır. Seviyenin düşük olmasına neden olan faktörler şu şekilde sıralanabilir:

  • Doğum kontrol haplarının uzun süre kullanılması
  • Hipoglisemi, kan şekeri regülasyonundan kaynaklanan problemler
  • Hormon içeriğine sahip ilaçların kullanılması
  • Bazı kronik hastalıklar 
  • Karaciğer ve böbrek hastalıkları
  • Böbrek üstü bezlerinden kaynaklanan bazı sorunlar
  • Alkol tüketiminin aşırı düzeyde olması, yoğun stres
  • Kan şekerinin düşük olması, steroidin artış göstermesi
  • Kortikosteroid ve östrojen ilaç kullanılması

Bazı kişilerde genel sağlık durumundan kaynaklanan eozinofil seviyesindeki hafif düşüş ve yükselişler normal olarak kabul edilebilir. Bazı hastalarda ise hafif yükselme bile ciddi bir durumu işaret edebilir. Vücuda giren parazit ve mikrop gibi yabancı maddelerin EOS seviyesini yükseltmesi gerekmektedir. Buna rağmen eozinofil düşük seviyedeyse bir sorundan kaynaklanabilir.

EOS Testi Nasıl Uygulanır?

EOS eozinofil testi, basit bir kan alımının test edilmesi ile gerçekleşir, öncesinde herhangi bir hazırlığa ihtiyaç duyulmamaktadır. Hemogram yani tam kan sayımı ile yapılan testte eozinofil seviyesi hakkında bilgi alınır. Sonuçlar uygulanan laboratuvara göre değişiklik gösterse de aynı gün ya da bir sonraki gün içerisinde alınabilir. 

Kan testi yapılacak olan hastalar kan sulandırıcı, sakinleştirici, antibiyotik ya da enfeksiyon ilaçları kullanıyorsa öncesinde hekime bildirmesi önemlidir. EOS eozinofil seviyesinin yüksek çıkmasına yol açabilir.

Test Hangi Durumlarda Uygulanır?

EOS eozinofil testi vücutta görülen öğrenmek ya da beyaz kan hücrelerine yönelik yapılan testler tam kan sayımı ile yapılır.  Eozinofil hücre sayısının kandaki yüzdesini de belirten bu test kolaylıkla uygulanabilir. 

  • Vücut sistemindeki herhangi bir problem ya da bozukluğun tespit edilebilmesi, enfeksiyon durumunun saptanması ve bağışıklık sisteminin mevcut durumunun araştırılması için EOS eozinofil testi uygulanmaktadır. 
  • Sonucun normal değerlerden farklı çıkması halinde ileri düzey testlerin yapılabilmesi için bir ön test olarak nitelendirilebilir.
  • Tüm kan hücrelerinin seviyelerini tespit etmek amacıyla uygulanmaktadır. Vücuttaki pek çok problem ilk olarak kandaki beyaz hücrelere bakarak tespit edilebilir.
  • Kullanılan ilaçların yan etki durumunun belirlenmesi, kronik ya da akut hastalıklarda, otoimmün ve enfeksiyonel hastalıklarda test yapılmaktadır. Kan seviyelerine bakılarak pek çok bozukluk ortaya çıkarılmaktadır. EOS eozinofil seviyesi de bunlardan biridir.

EOS Eozinofil Değerinin Yüksek Olması Hangi Hastalıklara Neden Olur?

Yapılan testlere bağlı olarak EOS eozinofil seviyesinin yüksek olması genelde vücudun bir maddeye alerjik reaksiyon göstermesi, parazit ve mikroplara karşı savunma geliştirmesi anlamına gelebilir. Değerlerin yüksek olması bağışıklık sistemi başta olmak üzere pek çok problemin göstergesi olabilir. Buna bağlı olarak gelişen hastalıklar ya da sağlık problemleri şu şekilde sıralanabilir: 

  • Alerjik reaksiyonlar, ilaca karşı alerji,
  • Astım, alerjik rinit (saman nezlesi), 
  • Parazite bağlı gelişen enfeksiyonlar,
  • Egzama (atopik dermatit), sedef, kolajen doku hastalıkları,
  • Böbrek hastalıkları, gastrit, ülseratif kolit,
  • İmmün yetmezliği, bazı kanser türleri
  • Zehirlenme durumları sonrası
  • Addison hastalığı, Crohn hastalığı 

 

EOS Eozinofil Yüksekliği ve Düşüklüğü Nedir?

 

Yüksek EOS Değeri Nasıl Düşürülür?

EOS eozinofil değerleri yüksek seviyede olan hastaların normal seviyeye ulaşabilmesi için öncelikle altında yatan nedenin tespit edilmesi gereklidir. Hastanın değerlerinin detaylı olarak incelenmesi ve öyküsünün araştırılması ile kişide mevcut hastalıklar saptamaktadır. Yukarıda detaylı olarak belirtilen hastalıklar, kullanılan ilaçlar değerlendirilmektedir. Eozinofil değerlerinin düşürülmesi için şu yöntemler uygulanmaktadır:

  • Alerjik reaksiyonlara bağlı oluşan durumlarda kortikosteroid ya da antihistaminik tedavisi uygulanarak eozinofil seviyesi dengede tutulur.
  • Enfeksiyona bağlı gelişen durumlarda öncelikle enfeksiyonun türü ve vücutta gelişim gösterdiği bölge tespit edilir. Sonrasında antiviral, antiparaziter, antiviral ve antibiyotik ilaç kullanımı uygulanır.
  • Bazı durumlarda eozinofil yüksekliği ciddi hastalıklara bağlı olarak da gelişebilir. Hormonal bozukluklar, bazı kanser türleri, bağırsak hastalıkları örnek olarak gösterilebilir. Bu problemlere yönelik tedavi spesifik olarak uygulanmaktadır.

Kan testi sonuçlarınızda EOS eozinofil seviyesi normalin dışında bir seviyede ise doktorunuza başvurarak nedenlerini araştırmanız önemlidir.

Eozinofil Kanser midir, Kansere Sebep Olur mu?

EOS eozinofil bir kanser oluşumu değildir. Eozinofil kanseri veya eozinofil lösemisi olarak da bilinen bir durum olan eozinofilik lösemi, eozinofil (beyaz kan) hücrelerinin anormal bir şekilde büyüdüğü ve kontrol dışı çoğaldığı nadir bir kan kanseri türüdür. Bu lösemi kemik iliğinde başlayan bir hastalıktır. Normalde, eozinofil hücreleri belirli bir sayıda ve oranda üretilirken, eozinofilik lösemi durumunda bu hücrelerin aşırı miktarda üretimi gerçekleşir. Bu durum, eozinofillerin normal fonksiyonlarını yerine getirmesini engeller ve vücutta çeşitli sorunlara neden olabilir.

Eozinofilik lösemi, genellikle belirtiler arasında yorgunluk, ateş, deri döküntüleri, lenf düğümü büyümeleri ve organlardaki hasar gibi sistemik semptomlarla kendini gösterir. Uzman hekim, kemik iliği biyopsisi ve kan testleri gibi yöntemlerle teşhisleri yapmaktadır.